"Wiedziałam to wcześniej!" - czyżby? #3

Jak rozpoznać kłamcę? Osoba mijająca się z prawdą zerka w lewo, mówi szybciej…. Guzik prawda. Po spotkaniu z panią doktor specjalizującą się w psychologii kłamstwa chciałabym Wam zdradzić kilka wskazówek, jak rozpoznać osobę kłamiącą i jak… samemu wypadać na bardziej wiarygodnego człowieka. ;)

Bardzo często spotykamy się w rozmaitych magazynach i artykułach internetowych ze stereotypowymi wskaźnikami kłamania. Są to subiektywne wskaźniki i, niestety, nieprawdziwe. Udowodniły to liczne badania. Eksperymenty pokazały również, jakie są prawdziwe wskaźniki kłamania. Jednak, co ważne, żaden z nich nie daje nam 100% pewności, że ktoś kłamie. Co to oznacza? Jeśli zwrócimy uwagę na to, że ktoś mówi bardzo ogólnikowo, wcale nie musi kłamać. Może, ale nie musi.

Jakie są więc rzeczywiste składniki, które mogą oznaczać, że ktoś kłamie? 

- dłuższa latencja odpowiedzi (ale niekoniecznie częstsza). To znaczy, że jeśli ktoś zada nam pytanie, my nie odpowiadamy od razu.

- ogólnikowość. Jeśli ktoś nie podaje zbyt wielu szczegółów, być może kłamie.

- mikroekspresje. Bardzo trudno je zauważyć. To ekspresje, nad którymi nie możemy panować np. pojawianie się drobnych zmarszczek u nasady nosa. Mikroekspresje pojawiają się wtedy, gdy myślimy o czymś innym i mówimy coś innego.

- rozszerzone źrenice. To kolejna trudna do zauważenia oznaka…

- podwyższony ton głosu. Jednak nieznacznie. Nie z basu do tenoru. ;)

- nieprzyznawanie się, że coś pamiętamy. Już wyjaśniam: jeśli ktoś kłamie, prawdopodobnie rzadko kiedy będzie używał czasownika "pamiętam…". 

- brak spontanicznych poprawek w słowach

- mniej ilustratorów, ruchów rąk i gestykulacji

Jak przyłapać kłamcę?
Przede wszystkim musimy upewnić się, że powyższe wskaźniki nie są związane z czymś innym. Ktoś może przecież mieć podwyższony ton głosu, bo jest zdenerwowany albo odpowiadać po dłużej chwili, gdyż odczuwa zmęczenie. Istotny jest fakt, że powyższe wskaźniki pojawiają się przy dużych, stresujących nas kłamstwach. Kiedy mąż odruchowo odpowiada żonie, że ładnie wygląda (chociaż ta nowa fryzura w ogóle mu się nie podoba), powyższe wskaźniki nie wystąpią. Jeżeli mamy pewne podejrzenia co do tego, że osoba, z którą rozmawiamy, mija się z prawdą, zadawajmy jej jak najwięcej pytań. Nawet takich samych. Nasz rozmówca – jeśli kłamał – może zacząć się plątać, podawać sprzeczne informacje.

 

A teraz mity na temat kłamania. Jakie zachowania i gesty wcale nie znaczą, że ktoś kłamie?

- patrzenie w lewo/w prawo/prosto w oczy,

- mówienie szybciej,

- podawanie dużej liczby szczegółów,

- zakrywanie ust,

- poprawianie włosów,

- dotykanie twarzy,

- czerwienienie się. 

W gruncie rzeczy to smutne, że wystarczy wpisać w Google "jak rozpoznać kłamcę" i wyskoczy nam pełno pseudonaukowych artykułów, w których pojawiają się te nieprawdziwe wskaźniki…. Przyznam Wam się, że ja też przez całe życie dałam się nabierać na te subiektywne oznaki. Ale badania jasno podważyły ich rzetelność.

Dajcie znać, czy chcecie więcej takich psychologicznych postów!

Uściski

Sara